احتمالا همه شما کلمه فیبر نوری را بارها و بارها شنیدید، به خصوص زمانی که بحث مربوط به اینترنت باشه. تعداد زیادی از شما فیبرنوری را تنها تحت عنوان نسل جدیدی از اینترنت میشناسید؛ ولی این تصور اصلا درست نیست و فیبرنوری کاربردهای متعددی داره.
این رو هم اضافه کنم که همزمان با این اصطلاح ، FTTX هم به کار میره. اصطلاح FTTX از دو بخش تشکیل شده: بخش اول FTT “Fiber to The” که ثابت هست و بخش دوم X که در واقع یک متغیر هستش و میشه اون رو با H ،T،D ،N و B و سایر موارد با توجه به پروتکل شبکهای که پیادهسازی شده، جایگزین کرد که در نهایت به شکل FTTN ، FTTD، FTTB و… نام گذاری میشن.
میدونستید که فیبر نوری در هر ثانیه، حدود 402 ترابیت داده را منتقل میکنه!؟ نکته جالبتر اینکه تنها طی دو سال از 15.5 ترابیت به این عدد رسیده! این میزان سرعت باعث میشه که این فناوری کاربردهای زیادی در بیزینسهای مختلف داشته باشد. پس بیایید یکم بیشتر هم با ساختار فیبر نوری و هم با کاربردهایی که داره آشنا بشیم.
فیبر نوری چیست؟
فیبرنوری بستری است که از اون برای انتقال داده به صورت پالسهای نور، بر روی تارهای بسیار باریک، در مواردی حتی باریکتر از موی انسان استفاده میشه. جالبه نه!؟
درواقع فیبرنوری به رشتههای بلند و نازکی از پلاستیک یا شیشه بسیار خالص گفته میشه که قطرشون هم اندازه موی انسان است؛ اگر دقیقتر بخوایم بگیم، معمولا از سیلیس خالص درست میشن. در نهایت هم اونهارو خیلی مرتب در روکشهایی از جنس LSZH و یا LSOH قرار میدن تا ازشون در برابر باران، گرد و غبار و انواع آسیبهای مختلف محافظت بشه.
علاوه بر موارد گفته شده، در کابل های کشی هوایی از نگه دارندههایی با نام “مهار” برای ثابت نگه داشتن کابل و جلوگیری از شکستگی آن و همینطور در کابل کشی زمینی از نوعی ژل با فرمولی خاص که اصطلاحا بهش “ژل ضد موش” گفته میشه در فضای بین روکش و تار نوری، برای جلوگیری از جویده شدن کابل توسط جوندگان استفاده میشه.
طرز کار فیبر نوری
طرز کار فیبرنوری به این صورت است که نور از هسته فیبر عبور میکند که البته با روکش کردن از خارج شدن و هدر رفت آن جلوگیری میشه. اگر بخوایم جزئیتر در مورد طرز کارش توضیح بدیم:
در مرحله اول، سیگنالهای نور در منبع انتقال با دادهها کدگذاری میشن؛ منظور از دادهها همون دادههایی هست که روی صفحه کامپیوتر میبینید. برای درک بهتر چگونگی کار فیبر نوری تصور کنید که میخواید پیامی یا یک فایل ویدئویی رو برای دوستانتون بفرستید؛ پیام شما که به صورت سیگنال الکتریکی هست، توسط یک مبدل نوری به یک پالس نوری تبدیل و از شدت و فاز نور برای کدگذاری اطلاعات مثل متن، تصاویر و ویدیو استفاده میشه. این پالس نوری وارد یک رشته نازک شیشه به نام فیبرنوری میشه وقتی پالس نوری به مقصد برسه، یک مبدل نوری اون رو رمزگشایی و دوباره به سیگنال الکتریکی تبدیل میکند.
کاربردهای فیبر نوری
یک فناوری جدید هست که برای انتقال اطلاعات در فاصلههای طولانی استفاده میشود. سرعت فوقالعاده انتقال داده توسط این فناوری، میتواند فواید بالقوه چشمگیری در کسب و کارهای متفاوت داشته باشه. در ادامه بهطور خلاصه به محبوبترین موارد مصرف این فناوری اشاره میکنیم.
فیبر نوری در ساختمان
از اصلیترین کاربردهای فیبر نوری، استفاده از آن در زیرساختهای مخابراتی ساختمان است که با نام «FTTU» یا “fiber to the unit” شناخته میشود؛ به عنوان مثال یک آپارتمان رو در نظر میگیریم، اگر رشته کابلهای فیبر نوری به هر یک از واحدها به صورت جداگانه اجرا شود یعنی پروتکل FTTH اجرا شده.
روش دیگر اجرای پروتکل FTTB است که در این روش رشته کابل فیبرنوری تا پایین ساختمان و پس از آن داخل ساختمان سیم مسی اجرا میشود. برای اتصال هر واحد به اینترنت FTTH به صورت جداگانه و یا Backbone شبکه در یک ساختمان اداری، مورد استفاده قرار میگیرد.
از کاربردهای دیگه فیبرنوری در ساختمان میشه به اتصال همزمان دستگاههای مختلف از جمله آسانسور، تلفن ،و سیستمهای هشدار، روشنایی، سرمایش و گرمایش و… اشاره کرد.
در صورت تمایل برای مجهزسازی ساختمان خود به اینترنت فیبر نوری و درخواست فیبر نوری فناپ، مجموعه فایبیکس که نمایندگی شرکت فناپ تلکام در گیلان است میتونه بهتون کمک کنه.
فیبرنوری در پزشکی
از اونجایی که صنعت پزشکی برای مشاهده قسمتهای داخلی بدن و درمان بسیاری از بیماریها نیازمند ابزارهایی هست که دارای انعطافپذیری و ظرافت بالایی باشن؛ فیبر نوری گزینهای بسیار مناسب برای استفاده در ابزارهای کاربردی مختلف، به عنوان لیزر برای جراحی، میکروسکوپ، آندوسکوپی و یا تحقیقات زیست پزشکی است.
از جدیدترین پیشرفتها در زمینه کاربرد فیبرنوری در پزشکی میتوان به پیوند فتوشیمیایی بافت اشاره کرد؛ این فناوری قابلیت التیام زخمها و تومورها رو داره.
فیبر نوری در ارتباطات
همونطور که میدونید کاربرد فیبر در سیستمهای تلفنی و مخابرات باعث افزایش چشمگیر سرعت و دقت انتقال داده نسبت به سایر روشها شده. اختراع فیبرنوری، لیزرهای حالت جامد و آشکارسازهای نوری، دنیای ارتباطات را متحول و آن تبدیل را به روشی ارجح برای انتقال داده از را دور کرده است. در نتیجه مخابرات از آن در سیستم ارتباطی خودش برای دریافت و انتقال داده و همینطور بخشهای مختلف شبکه استفاده زیادی میکند.
فیبرنوری در صنایع
شاید بشه گفت بیشترین استفاده و مزیتی که فیبر نوری میتونه ارائه بده در صنعت هستش. از جمله کاربردهای اون در صنعت به مواردی مثل تصویربرداری از مکانهای صعب العبور، کیسههای هوا و کنترل کشش، اقدامات ایمنی و روشنایی خودروها و همینطور اهداف تحقیقاتی و آزمایشگاهی، میشه اشاره کرد.
سخن پایانی
در سرتاسر جهان بیشتر از 2 میلیارد کیلومتر فیبر مستقر شده. تنوع کاربردهای کابل فیبر نوری در صنایع مختلف بهقدری است که میتوان آن را از مهمترین اختراعات تاریخمون بدونیم. بالا رفتن عملکرد و کیفیت بخشهای مختلف صنعتهای بزرگ، باعث رشد و توسعه چشمگیر اونها شده است.
در همین راستا مجموعه فایبیکس با همکاری فناپ تلکام، برای رشد و توسعه هرچه بیشتر کسب و کارها و دسترسی هرچه بیشتر عموم مردم در استان گیلان دست بهکار شده و درحال توسعه زیرساختهای مورد نیاز آن میباشد.
برای اطلاع از بستههای اینترنت فیبر نوری فایبیکس و مناطق تحت پوشش فیبر نوری فناپ میتونید به سایت fibx.ir مراجعه کنید.
میدونم که تا قبل از مطالعه این مقاله احتمالا اطلاعات کمی و یا شاید نادرستی داشتید؛ با این حال بازهم برای درک بهتر بخشهای مختلف و کارکرد فیبر نوری باید محتواهای دیگه مارو مطالعه کنید (: